کشاورزان دیروز، میوه‌فروشان معروف امروز محله شاهد هستند
خانواده میرزایی از ۱۵ سال پیش چرخ یک میوه فروشی را در محله شاهد می‌چرخانند، از این مغازه ۱۰ جوان نان می‌خورند که پیش‌تر روز و شبشان با بیکاری می‌گذشته است.
خودمانیم؛ جای افتخار دارد که با کمترین سرمایه، پا در راه‌انداختن حرفه‌ای بگذاری که حتی تجربه یک ساعت از آن را هم نداری و در مسیری پیش بروی که نهتنها خودت نان بازوی خودت را بخوری، بلکه ۱۰ خانواده را در آن شریک کنی؛ آن هم با به کارگیری ۱۰ جوانی که روز و شبشان با بیکاری می‌گذشته است.
این جملات، توصیف کوتاهی از میوه‌فروشی نام‌آشنای محله شاهد است؛ میوه‌فروشی‌ای که یک خانواده، چرخ آن را از پانزده سال‌گذشته می‌چرخانند و با همکاری یکدیگر به نحوی مغازه را اداره می‌کنند که ۱۹ ساعت از ۲۴ ساعت شبانه‌روز، در آن به روی متقاضیان باز است؛ به‌طوری‌که در بیشتر اوقات، تعداد مشتریان به حدی می‌رسد که مقابل در، صف می‌بندند.
برای پی‌بردن به راز موفقیت خانواده میرزایی، کمی به عقب برمی‌گردیم. به سال ۸۶ و روز‌هایی که به‌دلیل خشک‌سالی در روستایی کلاته چنار ازتوابع بجنورد و ضرر و زیان مالی، این خانواده مجبور به فروش گوسفندان خود و مهاجرت به شهر شدند.
آنها از همان زمان، ساکن منطقه ۱۰ شده و برای اداره زندگی‌شان، مغازه‌ای را در یکی از تقاطع‌های منطقه اجاره کردند. این‌طور بود که این خانواده کشاورز، بدل به میوه‌فروشان منطقه شدند.
میوه‌فروشی‌ای که به گفته صاحبانش، حال بعداز گذشت هفت سال، با توکل بر خدا و کار گروهی، چرخش خوب می‌چرخد، به‌گونه‌ای‌که نهتنها بیشتر ساکنان منطقه از این محل خرید می‌کنند، بلکه مشتریان ثابتی نیز از سایر نقاط شهر دارد. گفتگوی شهرآرامحله با مسئولان و مشتریان این میوه‌فروشی معروف محله شاهد، درباره علت این موفقیت و جذب مشتری انجام شد.
کار گروهی، برایمان برکت آورد
مرتضی یکی از پنج پسر مهدی میرزایی است که چهار برادر دیگرش را دور خودش جمع کرده تا همه کنار یکدیگر، در مغازه میوه‌فروشی مشغول باشند. او درباره شروع کارشان می‌گوید: «زمانی‌که تصمیم به تغییر شغلمان گرفتیم، کاری بهتر از میوه‌فروشی پیدا نکردیم و از همان ابتدا تصمیم گرفتیم درکنار هم کار کنیم. این شد که با یکی از برادرانم، سرمایه‌مان را روی هم گذاشتیم و با ۱۰ میلیون تومان پول، مغازه دایی‌ام را اجاره‌کردیم. بعد از آن بود که برادران دیگرم را به عنوان نیرو به کار گرفتیم.»
مرتضی ادامه می‌دهد: «همه خانواده با هم کار می‌کردیم و حتی در سه سال اول شروع کار، چون وضعیت مالی مناسبی نداشتیم، همسر خودم و یکی از برادرانم نیز از صبح تا شب در کنار ما بودند و هرکاری از چیدن میوه گرفته تا پای ترازو ایستادن را انجام می‌دادند. پدرم هم مشوق و پشت ما بود. به خاطر همین همدلی بود که توانستیم خیلی زود در کارمان موفقیت به‌دست آوریم.»
برادران میرزایی باور دارند که کار گروهی باعث شده باوجود نداشتن تجربه در شغل میوه‌فروشی، نهتنها زمین نخورند، بلکه برکت در روزی‌شان باشد و کار و بارشان بگیرد.
مرتضی عنوان می‌کند: «همه ما از اول به روزی کم، قانع بودیم و باورمان این بود که اگر خدا بخواهد، روزی ما هم باوجود فعالیت این همه میوه‌فروش به دستمان می‌رسد.»
آمار بعضی روز‌ها به هزار‌نفر مشتری می‌رسد
حالا برنامه روزانه این میوه‌فروشی به این ترتیب است که مرتضی و پدرش، ساعت ۳ بامداد عازم میدان‌بار سپاد می‌شوند. آنجا یک ساعتی خریدشان طول می‌کشد و بعد از آن، باری را که شامل ۱۰ تا ۱۲ تن میوه و صیفی‌جات است، به مغازه آورده، تخلیه و جابه‌جا می‌کنند تا پیش از طلوع خورشید، درِ مغازه را باز کنند.
نکته جالب‌توجه در کار این میوه‌فروشان، همین سحرخیز‌بودنشان هست. به گفته مرتضی، درِ این مغازه هر روز ساعت ۵ صبح باز می‌شود و ساعت۱۲ شب هم بسته می‌شود. ناگفته نماند برادران میرزایی به نوبت در مغازه کار می‌کنند؛ به‌طوری‌که هیچ روزی مغازه را تعطیل نمی‌کنند و حتی روز‌های جمعه هم مشغول فروش هستند.
وقتی جویای مقدار فروش روزانه مرتضی می‌شویم، می‌گوید: «تمام میوه و صیفی‌جاتی که در روز می‌خریم تا آخرشب به فروش می‌رسد و ته‌مانده‌های آن، مواد غیرقابل‌مصرفی هستند که به‌رایگان به فرد دامداری می‌دهیم که آخر هر شب برای تحویل آن می‌آید.»
مرتضی ادامه می‌دهد: «ما به اینکه چه تعداد میوه‌فروشی در این محدوده فعالیت می‌کنند، فکر نمی‌کنیم، درعوض به‌دنبال این هستیم که مشتریانمان را حفظ کنیم، به همین دلیل هر روز هفته مشغول کار هستیم.»
او معتقد است میوه‌فروشی آن‌هم با این حجم ساعت کار، شغل سختی است، اما تاکید می‌کند که اگر قرار باشد کار خوب بچرخد، باید برایش زمان گذاشت و ناظر مستقیم بود.
حرف از تعداد مشتری که می‌شود، میرزایی مکثی می‌کند و می‌گوید: «تعداد مشتری‌ها در روز‌های مختلف فرق می‌کند. بعضی مواقع کمتر و زمانی هم بوده که بیش از هزار‌نفر در یک روز از مغازه ما خرید کرده‌اند.»
خوش‌اخلاقی و صداقت در کار، میوه‌فروشی‌مان را سر زبان‌ها انداخته است
یکی از ویژگی‌های مهم این میوه‌فروشی، تعداد زیاد مشتری‌های آن است؛ به‌گونه‌ای‌که هر ساعت از روز که وارد این مغازه شوید، پر از خریدار است و در بعضی روز‌ها نیز مشتری‌ها در بیرون مغازه، صف می‌بندند.
جویای نحوه جذب مشتری‌ها که می‌شویم، مرتضی از اخلاق کاسبی حرف به میان می‌آورد و می‌گوید: «کاسب باید خوش‌اخلاق باشد و علاوه‌بر منفعت شخصی، به فکر مشتری هم باشد، در کارش صداقت داشته باشد و آنچه را باب دل خریدار است، مهیا کند.»
برادران میرزایی هر میوه‌ای را که به خاطر خرابی برگشت داده می‌شود، تحویل گرفته و پول مشتری را پس می‌دهند
برادران میرزایی با همین نحوه کارکردن و الگو‌قراردادن کاسبان خوش‌اخلاق، موفق شده‌اند مشتری فراوانی طی این سال‌ها جذب کنند و میوه‌فروشی‌شان را سرِ زبان‌ها بیندازند. به گفته مشتری‌ها یکی دیگر از دلایل استقبال آنها از این مغازه، قیمت مناسب میوه و صیفی‌جات است.
برادران میرزایی تاحدی باانصاف هستند که تفاوت قیمت میوه آنها با میدان‌بار در هر کیلو ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان است. ناگفته نماند برادران میرزایی برای اجرای قانون مشتری‌مداری، هرگونه میوه‌ای را که به‌خاطر خرابی یا مناسب‌نبودن برگشت داده‌می‌شود، تحویل گرفته و پول مشتری را پس‌می‌دهند.
به دلیل سوء‌استفاده برخی از مشتری‌ها، کنترل مغازه را بیشتر کردیم
مطلب قابل توجهی که در‌میان سخنان مرتضی شنیده می‌شود، درباره سوءاستفاده‌هایی است که از این میوه‌فروشی به‌دلیل تعداد زیاد مشتری و شلوغ‌بودن آن می‌شود.
میرزایی می‌گوید: «متاسفانه در گذشته به‌خاطر شلوغی مغازه، تعدادی از افراد از این فرصت استفاده کرده و دزدی می‌کردند. یک روز به پیشنهاد یکی از برادرانم یک نفر را برای کنترل فاکتور‌ها جلوی در گذاشتیم که نتیجه آن افزایش قابل‌توجهی در مبلغ صندوق بود. این‌طور شد که متوجه شدیم دخل کم به‌دلیل دزدی بوده است.»
این کاسب محله شاهد ادامه می‌دهد: «در شروع کارمان، فروش نسیه هم داشتیم، اما متاسفانه از این نوع کاسبی ما، باز هم سوء‌استفاده می‌شد و تعدادی از افراد پول خرید را نمی‌آوردند. به همین خاطر حالا دیگر نسیه نمی‌دهیم، مگر به برخی از افراد قابل‌اعتماد.»
هیچ وقت با هم اختلافی نداشتیم
حالا این پنج برادر، در کنار پنج نیروی دیگری که در گذشته ساکن همان روستای بجنورد و بیکار بوده‌اند، به نحوی با یکدیگر کار می‌کنند که تاکنون حتی یک‌بار هم بین آنها اختلاف و دعوایی پیش نیامده است.
یک نکته شنیدنی دیگر این است که وقتی برادران میرزایی، به میهمانی دعوت می‌شوند یا قصد مسافرت دارند، نوبتی جاهایشان را باهم عوض می‌کنند تا بتوانند کارهایشان را انجام دهند و کار مغازه لنگ نماند.
مشتری‌هایی از مناطق دیگر شهر
در میان مشتریان این میوه‌فروشی، ساکنان سایر مناطق نیز دیده می‌شوند؛ از شهروندان وکیل‌آبادی گرفته تا بولوار پیروزی، هفت‌تیر، هاشمیه و...
این میوه‌فروش می‌گوید: «خیلی از افراد ساکن در نقاط دیگر مشهد، به‌جای رفتن به میدان‌بار برای خرید به مغازه ما می‌آیند و خودشان باور دارند جنس ما هم از نظر کیفیت و هم قیمت مناسب‌تر است.»
از مرتضی، جویای راه اندازی شعب جدید این میوه‌فروشی در سایر نقاط به‌ویژه در محدوده‌های برخوردارتر مشهد می‌شویم که او در پاسخمان می‌گوید: «روش کار ما قانع‌بودن و با سود کم کارکردن است که این روش در محدوده‌های بالای شهر مثل سجاد و احمدآباد جواب نمی‌دهد؛ چراکه قیمت میوه‌ها در این مکان‌ها با مغازه ما ۲ تا ۳ هزارتومان تفاوت دارد.»
* این گزارش چهارشنبه، ۲۶ فروردین ۹۴ در شماره ۱۴۴ شهرآرامحله منطقه ۱۰ چاپ شده است.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
عکس گرفتن با عکس حسن یزدانی 
سازندگان و بانیان قدیمی‌ترین کاشی‌های حرم رضوی چه کسانی بودند؟ 